MẦU NHIỆM ĐAU KHỔ (Lm. Phêrô Nguyễn Hữu Duy)

Gần vào Tuần Thánh, tưởng niệm Cuộc Thương Khó Chúa, xin đọc lại bài viết Tuần Thánh 2005, vì Lời Chúa không bao giờ cũ, và nhờ Facebook chuyển tải, lưu giữ, nhắc nhớ dùm:

“Phụng vụ Lời Chúa Chúa Nhật Lễ Lá đọc lại Bài Thương Khó của Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta. Tiếp đến là Tuần Thánh, cao điểm tưởng niệm cuộc khổ nan của Chúa. Trong bầu khí suy niệm về thập giá-con đường Chúa chọn để cứu nhân lọai, chúng ta nghĩ về Mầu Nhiệm Đau Khổ. Gọi đau khổ là một mầu nhiệm theo nghĩa “bí nhiệm, khó hiểu” cũng được; hay theo nghĩa của Gabriel Marcel: nó là “huyền nhiệm”, khác với “vấn đề”, chúng ta không thể giải quyết cách khoa học, mà là cảm nghiệm cá nhân của người từng kinh qua mới hiểu, cũng đúng.

Người ta quá quen với lời than van “ Đời là bể khổ, hữu thân hữu khổ”. Cái khổ đã trở thành qui luật của cuộc sống con người, do “bệnh, lão, tử”, và ngày nay cho rằng cả “sinh” nữa, đều làm cho con người đau khổ. Sợ “sinh” làm khổ nhân loại nên ngày nay người ta “chống sinh”. Có nhiều nguyên nhân gây đau khổ mà kinh nguyện xưa gọi là “… đói kém, ôn dịch, mất mùa, giặt giả”, có khi bí ẩn người ta cho là do “số phận”…

Tuy nhiên, có thể coi con người là nguyên nhân chính của sự đau khổ. Nỗi khổ của lụt lội, hạn hán, bệnh dịch… hay ngay cả sóng thần mà ta qui cho thiên tai, cũng có nguyên nhân sâu xa do con người tàn phá thiên nhiên, vắt kiệt thiên nhiên làm thiên nhiên “nổi giận”. Còn chiến tranh, khủng bố, diệt chủng, phá thai, bắt con người làm thí nghiệm, vu khống, trù dập, chửi mắng… gây buồn, khổ và hại người khác, thì quá rõ trực tiếp là do con người. “Người với người là chó sói”, “tha nhân là hỏa ngục” là thế !

Thái độ của người Kitô Hữu trước đau khổ thế nào? Vẫn biết tội là nguyên nhân của sự đau khổ “Từ tội đầu tiên (nguyên tội), cả trần gian này chìm trong tội lỗi: huynh đệ tương tàn, khởi đầu là Cain giết Aben (St 4, 3-15), tiếp đến là sự xa đọa của loài người...” (Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo-GLHTCG, số 401), nhưng chúng ta không theo quan niệm “trời trả báo” để qui gán sự đau khổ là hậu quả tất yếu do tội lỗi của cá nhân đương sự hay sự “thất đức” của gia đình. Khi thấy người mù từ khi mới sinh đau khổ trong cảnh mù lòa, các Tông đồ hỏi Chúa: bởi tội của y hay do tội cha mẹ y mà y phải chịu vậy, Chúa Giêsu trả lời: “Không phải anh ta cũng chẳng phải cha mẹ anh ta phạm tội. Nhưng sở dĩ như thế là để thiên hạ nhìn thấy công trình của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi anh ta.” (Ga 9, 2-3).

Cựu Ước còn cho thấy người công chính vẫn phải đau khổ, đau khổ nhiều hơn nữa thì phải. Chính ông Gióp trong Cựu ước là một bằng chứng. Rồi Môsê, tôi tới trung thành, rất được Chúa yêu mến đã đau khổ vì Dân Chúa: “Con phải làm gì cho Dân này bây giờ ? Một chút nữa là họ ném đá con !” (Xh 17, 4) khi dân chúng gây sự, kêu trách Môsê. Môsê đã đau khổ tột cùng đến nỗi phải xin được chết đi cho rồi: “Ông Môsê thấy dân tụm năm tụm bảy theo thị tộc mà than khóc tại cửa lều mình. Còn Đức Chúa thì bừng bừng nổi giận. Ông lấy làm khổ tâm và thưa với Đức Chúa: Sao Ngài lại làm khổ tôi tớ Ngài ? Tại sao con lại không đẹp lòng Ngài, khiến Ngài đặt gánh nặng tất cả dân này lên con ? Có phải con đã cưu mang tất cả dân này không ? Có phải con đã sinh ra nó không mà Ngài lại bảo con hãy bồng nó vào lòng, như vú nuôi bồng trẻ thơ… nếu Ngài xử với con như vậy thì thà giết con đi còn hơn.” (Ds 11, 10-15). Nhân vật vĩ đại của Cựu Ước, người diễm phúc được Chúa hứa “Ta sẽ ở với ngươi” (Xh 3, 12), được diện đối diện với Chúa, đã đau khổ nhiều trong trong thân xác khi lữ hành 40 năm sa mạc, lại chịu những đau khổ tinh thần đến thế !..”

Lm. Phêrô Nguyễn Hữu Duy